Theo thống kê của Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai, từ đầu năm 2024 đến nay, một số đợt thiên tai nghiêm trọng đã xảy ra trên cả nước, ảnh hưởng lớn đến đời sống, sản xuất của nhân dân. Tại khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ ghi nhận rét đậm, rét hại liên tiếp. Đồng bằng sông Cửu Long, Tây Nguyên hứng chịu hạn hán, xâm nhập mặn kéo dài nhiều tháng; sạt lở, sụt lún đất và ngập lụt do triều cường xảy ra tại nhiều nơi, nghiêm trọng nhất là tại Cà Mau. Năm 2023, cả nước đã ghi nhận 1.964 trận thiên tai khiến 169 người chết và mất tích, gây thiệt hại hàng ngàn tỷ đồng.
1. Thiên tai là gì
Thiên tai là hiện tượng tự nhiên bất thường có thể gây thiệt hại về người, tài sản, môi trường, điều kiện sống và các hoạt động kinh tế - xã hội.
Thiên tai
Các loại hình thiên tai bao gồm: bão, áp thấp nhiệt đới, gió mạnh trên biển, lốc, sét, mưa lớn, lũ, lũ quét, ngập lụt; sạt lở đất, sụt lún đất do mưa lũ hoặc dòng chảy hoặc hạn hán; nước dâng, xâm nhập mặn, nắng nóng, hạn hán, cháy rừng do tự nhiên, rét hại, mưa đá, sương mù, sương muối, động đất, sóng thần và các loại thiên tai khác.
Các loại hình thiên tai
2. Rủi ro thiên tai là gì.
Là thiệt hại mà thiên tai có thể gây ra cho người, tài sản, môi trường, điều kiện sống và hoạt động kinh tế - xã hội
3. Tình trạng dễ bị tổn thương
Là những đặc điểm và hoàn cảnh của một cộng đồng, môi trường hoặc tài sản dễ bị ảnh hưởng của các tác động bất lợi của thiên tai.
Xây nhà, công trình ven triền đồi
4. Năng lực phòng chống thiên tai
Là tổng hợp các nguồn lực, điểm mạnh, các điều kiện và đặc tính sẵn có trong cộng đồng, tổ chức và xã hội có thể được sử dụng nhằm đạt được các mục tiêu đề ra (chủ động, kịp thời, có hiệu quả).
Gia cố đê điều (nguồn internet)
5. Giảm thiểu rủi ro thiên tai
Giảm tình trạng dễ bị tổn thương, tăng năng lực phòng chống thiên tai.
Bên cạnh đầu tư các hệ thống công trình phòng chống thiên tai, công trình đê điều… thì các hoạt động phi công trình cũng mang lại hiệu quả cao, trong đó có hoạt động nâng cao nhận thức, cung cấp kiến thức, kỹ năng về phòng, chống thiên tai.
Tập huấn nâng cao nhận thức, cung cấp kiến thức, kỹ năng về phòng, chống thiên tai
Giảm rủi ro thiên tai
6. Cấp độ rủi ro thiên tai
Cấp độ rủi ro thiên tai là sự phân định mức độ thiệt hại do thiên tai có thể gây ra về người, tài sản, môi trường, điều kiện sống và hoạt động kinh tế - xã hội.
Quyết định 18/2021/QĐ-TTg ngày 22/4/2021:
- Bão, áp thấp nhiệt đới: Rủi ro thiên tai từ cấp 3 đến cấp 5.
- Lũ, ngập lụt: Rủi ro thiên tai từ cấp 1 đến cấp 5.
- Lốc, sét, mưa đá: Rủi ro thiên tai cấp 1 và cấp 2.
- Mưa lớn: Rủi ro thiên tai từ cấp 1 đến cấp 4).
5 cấp độ rủi ro thiên tai
Để chủ động ứng phó khi có thiên tai xảy ra, người dân cần:
1. Theo dõi dự báo, cảnh báo, cập nhật diễn biến của bão để chủ động phòng, tránh.
2. Chủ động dự trữ thực phẩm, nước uống, thuốc men, vật dụng cần thiết đủ dùng trong ít nhất 7 ngày.
3. Kê cao tài sản, cất giữ giấy tờ quan trọng ở nơi an toàn, di chuyển phương tiện cơ giới đến nơi có địa hình cao.