Vào năm 2021, ước tính có khoảng 9 triệu ca mắc và 128.000 ca tử vong do bệnh Sởi trên toàn thế giới. Hai mươi hai quốc gia đã trải qua những đợt bùng phát lớn và gây ra dịch. Tỷ lệ bao phủ vắc-xin giảm, hoạt động giám sát bệnh Sởi suy yếu, các hoạt động tiêm chủng tiếp tục bị gián đoạn và chậm trễ do COVID-19, cũng như các đợt bùng phát lớn kéo dài vào năm 2022, có nghĩa là bệnh Sởi là mối đe dọa sắp xảy ra ở mọi khu vực trên thế giới.
Ban sởi rất đặc trưng, lúc đầu ban nổi ở sau tai (vùng gáy), sau đó lan ra mặt, rồi lan dần xuống ngực bụng và lan ra toàn thân
Tổng giám đốc WHO, Tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết: Nghịch lý của đại dịch là trong khi vắc-xin chống lại COVID-19 được phát triển trong thời gian kỷ lục và được triển khai trong chiến dịch tiêm chủng lớn nhất trong lịch sử, thì các chương trình tiêm chủng thông thường lại bị gián đoạn nghiêm trọng và hàng triệu trẻ em đã bỏ lỡ cơ hội được tiêm vắc-xin cứu sống những căn bệnh chết người. như bệnh Sởi. Việc đưa các chương trình tiêm chủng trở lại đúng hướng là vô cùng quan trọng. Đằng sau mỗi thống kê trong báo cáo này là một đứa trẻ có nguy cơ mắc một căn bệnh có thể phòng ngừa được.
Tình hình rất nghiêm trọng: bệnh sởi là một trong những loại vi-rút dễ lây lan nhất ở người nhưng gần như hoàn toàn có thể phòng ngừa được bằng vắc-xin. Tỷ lệ bao phủ 95% hoặc cao hơn của 2 liều vắc xin chứa Sởi là cần thiết để tạo miễn dịch cộng đồng nhằm bảo vệ cộng đồng và đạt được cũng như duy trì loại trừ bệnh Sởi. Thế giới cũng đang ở trong tình trạng đó, với chỉ 81% trẻ em được tiêm liều vắc-xin chứa Sởi đầu tiên và chỉ 71% trẻ em được tiêm liều vắc-xin chứa Sởi thứ hai. Đây là tỷ lệ bao phủ toàn cầu thấp nhất của liều vắc-xin Sởi đầu tiên kể từ năm 2008, mặc dù tỷ lệ bao phủ thay đổi theo quốc gia.
Hành động toàn cầu khẩn cấp cần thiết
Bệnh sởi ở bất cứ đâu là mối đe dọa ở khắp mọi nơi, vì vi-rút có thể nhanh chóng lây lan sang nhiều cộng đồng và xuyên biên giới quốc tế. Không có khu vực nào của WHO đạt được và duy trì loại trừ bệnh Sởi. Kể từ năm 2016, 10 quốc gia trước đó đã loại bỏ được bệnh sởi đã bùng phát dịch và tái lây truyền. Giám đốc CDC, Tiến sĩ Rochelle P. Walensky cho biết: “Số lượng kỷ lục trẻ em không được tiêm chủng và dễ mắc bệnh sởi cho thấy hệ thống tiêm chủng bị tổn hại nghiêm trọng trong đại dịch COVID-19. Các đợt bùng phát dịch sởi cho thấy những điểm yếu trong các chương trình tiêm chủng, nhưng các quan chức y tế công cộng có thể sử dụng biện pháp ứng phó với dịch bệnh để xác định các cộng đồng có nguy cơ mắc bệnh, hiểu nguyên nhân của việc tiêm vắc-xin dưới mức và giúp đưa ra các giải pháp phù hợp với địa phương để đảm bảo tất cả mọi người đều được tiêm vắc-xin.”
Vào năm 2021, gần 61 triệu liều vắc xin Sởi đã bị hoãn hoặc bỏ lỡ do các chiến dịch tiêm chủng bị trì hoãn liên quan đến COVID-19 ở 18 quốc gia. Sự chậm trễ làm tăng nguy cơ bùng phát dịch Sởi, vì vậy đã đến lúc các quan chức y tế công cộng đẩy nhanh nỗ lực tiêm chủng và tăng cường giám sát. CDC và WHO kêu gọi hành động phối hợp và hợp tác từ tất cả các đối tác ở cấp toàn cầu, khu vực, quốc gia và địa phương để ưu tiên nỗ lực tìm kiếm và tiêm chủng cho tất cả trẻ em không được bảo vệ, bao gồm cả những trẻ bị bỏ sót trong hai năm qua.
Dịch sởi bùng phát cho thấy những điểm yếu trong chương trình tiêm chủng và các dịch vụ y tế thiết yếu khác. Để giảm thiểu rủi ro bùng phát, các quốc gia và các bên liên quan trên toàn cầu phải đầu tư vào các hệ thống giám sát mạnh mẽ. Theo chiến lược tiêm chủng toàn cầu trong Chương trình tiêm chủng 2030, các đối tác tiêm chủng toàn cầu vẫn cam kết hỗ trợ đầu tư vào việc tăng cường giám sát như một phương tiện để phát hiện nhanh các đợt bùng phát, ứng phó khẩn cấp và tiêm chủng cho tất cả trẻ em chưa được bảo vệ./.