Những ngày giữa tháng tư, giữa cái nắng gắt gao chuẩn bị bước vào mùa hạ, chúng tôi đã có cuộc giám sát hỗ trợ về phòng, chống tác hại thuốc lá tại các trường học thuộc xã Quảng Công, Quảng Ngạn huyện Quảng Điền, nhằm giúp cho các trường học xây dựng một môi trường học đường không thuốc lá.

Qua cuộc tao đổi với Thầy Thái Duy Linh, Hiệu trưởng Trường THCS  Phạm Quang Ái, xã Quảng Ngạn, Thầy cho biết: “Trường có 30  cán bộ giáo viên, người lao động, trong đó có 21 cán bộ nam giới, với 268 học sinh của 9 lớp. Tại trường học không có tình trạng hút thuốc lá, không mua bán thuốc lá. Nhà trường thường xuyên tuyên truyền Luật phòng, chống tác hại thuốc lá cho giáo viên và học sinh, những hành vi vi phạm về Luật, những tác hại thuốc lá, thuốc lá điện tử, thường xuyên nhắc nhỡ các em phải tránh xa khói thuốc lá, tránh tác hại của thuốc lá thụ động”. Thầy Linh cũng cho biết thêm, năm học 2021-2022, nhà trường đã phát hiện một số trường hợp học sinh lớp 6 hút thuốc lá điện tử, nhà trường đã phối kết hợp cùng gia đình và chính quyền địa phương kịp thời ngăn chặn...và cho đến nay trường THCS Phạm Quang Ái không có tình trạng học sinh hút thuốc lá, thuốc lá điện tử...

Theo điều tra sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành năm 2015 (GAT 2015) tại Việt Nam, tỷ lệ hiện đang sử dụng thuốc lá điện tử ở người trưởng thành là 0,2%. Năm 2019, kết quả điều tra sức khỏe học đường cho thấy tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở nhóm tuổi 13-17 tuổi nói chung là 2,6%, và ở học sinh thành thị là 3,4%. Năm 2021-2022, kết quả điều tra sử dụng thuốc lá ở thanh thiếu niên (GYTS 2022) cho thấy tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở nhóm tuổi 13-15 tuổi là 3.5% (nam là 4.3%, nữ là 2.8%).

Cũng theo báo cáo của Bộ Y tế về hoạt động PCTHTL tại Việt Nam giai đoạn 2013-2023, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh 13-15 tuổi tại Việt Nam năm 2022 là 3,5%, trong đó, học sinh nam là 4,3% và học sinh nữ là 2,8%. Tỷ lệ này tăng rất nhanh ở nhóm 15-24 tuổi chiếm (7,3%). Chính vì vậy cần phải có những can thiệp ở lứa tuổi này để giảm tỷ lệ hút thuốc lá điện tử trong thời gian đến.

Xây dựng Trường học không thuốc lá

Hiện nay, tại các trường học đều xây dựng những quy định nghiêm cấm hút thuốc lá hoàn toàn, tiến hành ký cam kết giáo viên không thuốc lá, học sinh nói không với thuốc lá, những hành vi vi phạm nhà trường đã đưa vào tiêu chí thi đua, quy chế nội bộ để xử lý... Nhà trường thường tổ chức những buổi tuyên truyền, giáo dục, tổ chức các hoạt động truyền thông phòng chống tác hại của hút thuốc lá, thuốc lá điện tử, tổ chức hoạt động ngoại khóa như rung chuông vàng, hội thi vẽ tranh phòng, chống tác hại thuốc lá, lồng ghép tác hại thuốc lá vào giờ giảng ở lớp... Nhưng việc học sinh hút thuốc lá len lỏi tại một số trường học đang là một hồi chuông báo động cho các bậc phụ huynh, nhà trường, và các lực lượng chức năng cần phải quan tâm, hành động mạnh mẽ, ngăn chặn kịp thời để bảo vệ những mầm xanh, những tương lai của đất nước.